دولت با سیاست گذاری های مناسب برای بخش خصوصی، امکان رشد و توسعه در محیط رقابتی را فراهم کند

مشروح گفت و گوی معاونت فنی شرکت موج آینده فرافن را در گفت و گو با ماهنامه نسل چهارم در ادامه می خوانید:

به عنوان سوال نخست هدف‌گذاری در معاونت فنی در حوزه ارائه خدمات و محصولات را تشریح بفرمایید.
هدف گذاری ما در شرکت فرافن از ابتدا بر این پایه بود که با ایجاد سازمان و فرایندهای لازم، نقش یکپارچه ساز سیستم (System Integrator) را در پروژه های مخابراتی کشور ایفا نماییم. بر همین اساس نیز در معاونت فنی همواره سعی داشتیم الزامــات پایه ای یک یکپارچه ساز سیستم را دنبال نماییم؛ به این معنا که در حوزه فنی باید دانش روز دنیا و ترند تکنولوژی را در حد قابل قبولی جذب کرده و نیازمندی های فنی و بیزینسی اپراتورهای مخابراتی را نیز رصد کنیم. در کنار این دو حوزه به عنوان یکپارچه ساز سرویس برای انجام پروژه های پیش رو اقدام نماییم. تکیه اصلی ما به نیروی انسانی و بدنه کارشناسی است که بایـد در مجموعه فنی آموزش های لازم را کسب کننــد و توانمنــدی های فنی - اجرایی در شاخه های مختلف ICT را داشته باشند.  
ذکر این نکته ضروری است که در حوزه مخابرات کشور همیشه حلقه گم شده ای به عنوان یکپارچه ساز سیستم در پروژه های مخابراتی احساس می شد که بتواند به عنوان یک بدنه فنیِ دانش محور در کنار اپراتورهای مخابراتی و وندورها در پروژه های مختلف  قرار گیرد و در مراحل مختلف پروژه با شناخت از نیازمندی های اپراتور و از طرفی تسلط بر استاندارهای روز و توانمندی های وندور، نقش آفرینی کند. جایگاه یکپارچه ساز سیستم ایده ای تعریف شده در دنیا است، ولی در ایران در این بخش ضعف داشتیم و معمولا فعالیت های مرتبط با این نقش توسط قسمتی از بدنه اپراتور یا وندور انجام می شد در حالی که جایگاه و تمرکز هر یک از این دو بازیگر اصولا خارج از حوزه یکپارچه سازی سیستم است.

شرکت موج آینده فرافن تا چه حد توانسته است با تکیه بر دانش بومی کارکنان فنی خود به تولید محصول بپردازد؟
شرکت فرافن به عنوان یک شرکت یکپارچه ساز سیستم ، در کنار ارائه خدمات مهندسی و استفاده از محصولات وندورها ، باید توانمندی تولید و ارائه محصول نیز داشته باشد. به هر حال با توجه به جایگاه ما و ارتباط نزدیک با اپراتورهای مخابراتی و وندورها ، شناخت خوبی از خلاء های موجود و نیازمندی های بازار برای ما به وجود آمده است و این هم یکی از رسالت های اصلی ماست که بتوانیم نیازمندی مشتریانمان را در حوزه محصول مرتفع نماییم.
از حدود سه سال پیش که بحث تولید ملی جدی شد، شرکت فرافن نیز ساختار طراحی و تولید محصول را در داخل معاونت فنی شرکت ایجاد نمود و از آن زمان توجه ویژه ای به این بخش انجام شد. هدف ما نیز از بدو راه اندازی بخش طراحی و تولید محصول بر این نکته متمرکز بود که به سمت محصولاتی برویم که تولید آن از منظر هزینه -فایده توجیه اقتصادی داشته باشد تا استفاده از این محصولات با مشتریان قابل طرح باشد. این نکته بسیار مهمی است چراکه گاهی احساس می کنیم بحث تولید داخلی به اشتباه در مسیر دیگری قرار می‌گیرد و به همین جهت امکان رشد ارگانیک خود را از دست می‌دهد. در ایده تولید بومی، نظر ما بر این نیست که هر آنچه وجود دارد را با هر کیفیت و قیمتی مجددا از صفر طراحی کنیم. از نظر ما در تولید داخل دو حوزه را باید با جدیت پیگیری کنیم، یکی محصولاتی که تولید آن در داخل با مشخصات مشابه از نظر اقتصادی قابل توجیه است و با برنامه ریزی درست امکان توسعه بازار برای آنها وجود دارد و مورد بعدی محصولاتی است که از نظر استراتژیک و با لحاظ نمودن شرایط زمانی لازم است روی تولید آن کار شود  یعنی ممکن است به ما نفروشند یا اگر بفروشند ریسک‌هایی برای ما در آینده ایجاد شود. با همین رویکرد ما در سه سال گذشته، برنامه ریزی جهت طراحی و تولید محصولات متنوعی در حوزه فن آوری اطلاعات، امنیت سایبری و بخش مخابرات را در دستور کار قراردادیم.  

رویکرد شرکت‌های مخابراتی به حوزه تولید داخل چگونه است و در چه بخش هایی از توان شرکت های داخلی و خارجی استفاده می شود؟
دید ما مهندسی است و افرادی که در فرافن کار می کنند هم سابقه کار در اپراتور دارند و هم سابقه فعالیت در وندورهای مخابراتی؛  بنابراین دغدغه‌های اپراتور و وندورهای خارجی را می‌دانیم و با توانمندی‌هایشان نیز آشنا هستیم.
خوشبختانه از چند سال پیش رویکرد اپراتورها به استفاده از توان شرکت های داخلی تغییر کرده است ولی اینکه آیا از تمام ظرفیت‌های توان داخل استفاده می شود؟ پاسخ من منفی است. بحث استفاده از توان داخلی را می توانم به دو دسته کلی تقسیم بندی کنم که یکی بخش ارائه خدمات یا سرویس است و دیگری تولید و توسعه محصول. حتی اگر تجربه های مشابه در کشورهای همسایه را نیز بررسی کنیم، می بینیم که اصولا بحث بومی سازی در حوزه خدمات و سرویس، هم از نظر تجاری برای اپراتور به صرفه است و هم از نظر ملاحظات استراتژیک و کم کردن وابستگی به وندورهای خارجی. یک نکته را هم نباید فراموش کنیم که ارائه سرویس خود می تواند مقدمه ای برای انتقال دانش و تکنولوژی و در نهایت شروع بحث تولید باشد. رویکرد ما نیز از اول این بوده است که روی خدمات تمرکز زیادی انجام دهیم و در چند سال گذشته تجربیات بسیار موفقی هم در این زمینه حاصل شد که مهمترین آن برای ما در شرکت فرافن ارائه سرویس بهینه سازی شبکه موبایل (2G/3G/4G) بود که با اعتماد همراه اول به عنوان بزرگترین اپراتور تلفن همراه کشور و از طرفی ایجاد ظرفیت فنی لازم جهت ارائه این سرویس با توان داخلی در ساختار شرکت شکل گرفت، در حالی که این خدمات پیش از این توسط وندورهای خارجی نظیر نوکیا ، اریکسون و هواوی  در کنار محصولاتشان ارائه می شد. البته در بخش خدمات فنی- مهندسی جای کار زیادی وجود دارد و همچنان می بینیم که حوزه‌های خدماتی وجود دارد که می‌تواند توسط شرکت‌های داخلی انجام شود ولی به شرکت‌های خارجی تکیه می‌شود.
در حوزه تولید محصول، زمان بیشتری برای رسیدن به نقطه قابل قبول نیاز است و پیچیدگی کار هم بیشتر است. در بخش محصول ما باید جایگاه خودمان را در بازار مخابرات مشخص کنیم. تعریف نقش اشتباه برای شرکت‌های داخلی به جای آنکه به سودشان باشد در بلند مدت به ضررشان است. استفاده از محصول داخلی هر از چندگاهی بحثش داغ می‌شود و سپس به فراموشی سپرده می‌شود شاید هم یکی از دلایل این باشد که این جایگاه و مدل تعاملی به درستی تبیین نمی شود و نمی تواند طولانی مدت ادامه پیدا کند. قرار نیست به عنوان تولید کننده محصول داخلی ، شرکت فرافن جایگاه شرکت هایی نظیر اریکسون یا نوکیا را در زمینه تولید و تامین محصولات زیرساختی صنعت مخابرات بگیرد ولی در کنار بخش خدمات مهندسی که پیش تر به آن اشاره کردم امکان تعریف محصولات مشخصی وجود دارد که تمرکز و تخصص تولید کنندگان بزرگ خارجی نیست و از طرفی مورد نیاز اپراتورهای داخلی هم می باشد که این بخش تمرکز حوزه تولید داخلی در شرکت فرافن می باشد.

در مـورد خدمات شرکت فرافن لطفا توضیحاتی ارائه دهید.
در حال حاضر در بخش خدمات، شرکت فرافن توانمندی فنی و پروژه های فعال در سه حوزه شامل سرویس مدیریت شده فن آوری اطلاعات (IT Managed Service) ، طراحی و بهینه سازی شبکه های ثابت و رادیویی (NPM/NPO) و خدمات امنیت سایبری را دارد.
 سرویس مدیریت شده فن آوری اطلاعات یک نیاز اساسی برای اپراتورها و سازمانهای بزرگ است تا بتوانند عملیات و نگهداری سامانه های IT سازمان را به صورت سرویس و در قالب مجموعه ای یکپارچه از نیروی انسانی آموزش دیده ، فرایند و ابزار و به صورت برونسپاری راهبری کنند. نکته مهم در سرویس مدیریت شده IT کاهش چشمگیر هزینه‌های واحد فن آوری اطلاعات سازمانها، بهبود کیفیت سرویس و امکان پاسخگویی سریع به نیازهای جدید سازمان می باشد.
سرویس مهندسی دیگری که در مجموعه فرافن ارائه می دهیم بحث بهینه سازی، بازطراحی و مدیریت راندمان شبکه های مخابراتی است که با توجه به توسعه سریع نسل سوم و چهارم موبایل، نیازمندی آن به شدت در کشور وجود داشت. چالش مهم پیش رو هم این بود که دانش بومی برای طراحی  و بهینه سازی نسلهای جدید شبکه موبایل با توجه به زمان کوتاهی که از راه اندازی این شبکه ها می گذشت در کشور وجود نداشت. خوشبختانه با اعتماد شرکت همراه اول به عنوان بزرگترین اپراتور موبایل منطقه و از طرفی با تلاش شبانه روزی در مجموعه فرافن ظرفیت سازی ، انتقال دانش و سازمان دهی مناسبی طی سه سال و نیم گذشته برای این کار انجام شد و موفقیت های چشمگیری حاصل شد. نکته قابل توجه، روال درست انتقال دانش و بومی سازی است که در این پروژه اتفاق افتاد و اینکه ما توانستیم با جذب فارغ التحصیلان دانشگاه های معتبر در کنار نیروهای با تجربه خارجی بحث بومی سازی و انتقال دانش را انجام دهیم. در حال حاضر ما توانمندی کامل برای ارائه سرویس End to End بهینه سازی و مدیریت راندمان برای تکنــولوژی های مختلــف ( Multi-Technology ) و وندورهـــای مختلف (Multi-Vednor) بر روی لایه RAN  در بخش رادیویی، لایــه HRAN و LRAN در شبکه انتقــال و CS/PS Core را در قالب یک سرویس مهندسی به اپراتورهای موبایل داریم.

سرویس امنیت سایبری نیز با توجه به نیاز داخلی و در نظر گرفتن شرایط زمانی با تمرکز بر روی حوزه مخابرات و فن آوری اطلاعات توسعه پیدا کرد . به هر حال تردیدی نداریم که کشور ما در حوزه امنیت سایبری همواره در معرض تهدید بوده است که با توسعه شبکه‌های ارتباطی پهن باند این تهدیدها گسترده تر و پیچیده تر هم شده است. خدمات ما در حوزه امنیت سایبری با شناختی که ما از حوزه مخابرات داشتیم بر روی ارزیابی و امن سازی شبکه های ارتباطی تمرکز دارد.
یکی از دستاوردهای ارائه خدمات در بخش های مختلف برای ما شناخت خوب از نیازمندی‌ها بود که منجر به تولید محصولاتی کاربردی شد. به عنوان مثال در بخش سرویس مدیریت شده فنآوری اطلاعات، ما یک سامانه یکپارچه مدیریت شبکه و سرویسی به نام JOSS را معرفی کردیم که در پروژه های ما استفاده می شود و یا در سرویس بهینه سازی و در طول زمان پروژه ، برروی سامانه مدیریت راندمـــان و بهینه سازی شبکه های موبایل به اسم Radio Patrol کار شد که در حال حاضر قابلیت استفاده به عنوان محصولی مستقل را دارد. در بخش امنیت سایبری هم سامانه های ویروس کاو و MASP با کمک سازمان فن آوری اطلاعات به عنوان محصول حوزه امنیت سایبری توسعه داده شد.

قابلیت های مهم محصولات جدیدتان و ویژگی هایـی که آن را از نمونه هـای دیگر منحصر به فرد می کند چه مواردی است؟
در حوزه مدیریت ترافیک شبکه های دیتا، محصول سپند را در سبد محصولاتمان برای استفاده شرکت های سرویس دهنده و اپراتورهای مخابراتی توسعه دادیم که محصول خاصی است. هم از نظر تکنولوژی پیچیده است و هم از نظر امکان تهیه مشابه خارجی، این محصول اهمیت پیدا می کند. سپند یک سامانه یکپارچه جهت اعمال سیاست های مدیریت ترافیک، انجام شارژینگ های متنوع برای سرویس های دیتا با امکان ارائه گزارش جامع بر روی ترافیک عبوری در لایه های مختلف شبکه است. از نظر استاندارد ، این سامانه قابلیتهای مهم PCEF و PCRF را در استاندارد 3GGP پشتیبانی می کند و امکان یکپارچه سازی با سامانه های موجود اپراتور با استفاده از اینترفیس های استاندارد Gx  و Gy و Gz را دارا می باشد. خوشبختانه بخشی از قابلیت های این سامانه با موفقیت در قالب پروژه تفکیک ترافیک داخل از خارج با ظرفیت 130 گیگابیت بر ثانیه در یکی از اپراتورهای داخلی پیاده سازی شد که شاید بزرگترین پروژه از نوع خود در بخش مدیریت دیتا شبکه های پهن باند باشد.
محصول دوم سامانه مدیریت تجربه مشتری یا Quality of Experience است که راهکار جدیدی در حوزه ارزیابی و ارتقا کیفیت شبکه پهن باند است. همانطور که می دانید در بخش OSS اپراتورها، کیفیت شبکه همواره  از دید تجهیزات شبکه اندازه گیری می شود،  یعنی شاخص هایی که سامانه های OSS درباره کیفیت شبکه نشان می دهد، حاصل پردازش اطلاعاتی است که از المان های شبکه اپراتور جمع آوری کرده است و همیشه با تجربه واقعی مشتری از سرویس متفاوت است. نکته متمایز کننده سامانه QOE  این است که با توجه به مدل طراحی و  پیاده سازی آن ، امکان ارزیابی کیفیت واقعی شبکه از منظر مشترک برای اپراتور ایجاد خواهد شد و گزارشات برخط ارائه شده توسط سامانه می تواند اپراتور را در شناسایی مشکلات کیفیت، بهینه سازی شبکه و افزایش رضایتمندی مشترکین یاری نماید. خوشبختانه در شبکه پهن باند شرکت محترم مخابرات ایران این سامانه در کل کشور و در بسیاری از مراکز راه اندازی شده است و گزارش های متنوع سیستم به صورت روزانه مورد استفاده مدیران و کارشناسان مربوطه قرار می گیرد.
محصول دیگر شرکت فرافن سامانه CGNAT است. همانطور که می دانید تمام شدن IPV4 چالش جدی برای  اپراتورهای مخابراتی است که با رشد روز افزون مشترکین و تنوع سرویس ها به بلوک های آدرس بیشتری نیازمند هستند. دغدغه دیگر اپراتور ها هم بحث مهاجرت از IPV4 به IPV6 در شبکه اپراتور است و نیازمندی راهکار مهاجرت گام به گام در شبکه اپراتور با در نظر گرفتن تنوع تجهیزات و آماده نبودن بخش هایی از شبکه برای مهاجرت به IPV6  به شدت حس می شود.
 سامانه CGNAT با انجام نگاشت بین آدرس های Private  و Public و ایجاد لاگ های متناظر با نگاشت آدرس در ظرفیت ترافیکی بالا ، امکان استفاده از بلاک های Private را در شبکه اپراتور ایجاد می کند و بنابراین مشکل محدودیت تعداد IPV4 با استفاده از این سامانه با کمترین هزینه قابل حل می باشد . از طرفی این سامانه می تواند در طراحی برنامه مهاجرت اپراتور به IPV6 جهت نگاشت IPV4 به IPV6 در ظرفیت بالا مورد استفاده قرار گیرد.
به عنوان سخن پایانی باید بگویم ما در کشور منابع و استعدادهای خوبی داریم که باید سازماندهی شوند و این بزرگترین دغدغه ماست. با توجه به ساختارهای موجود، نقش دولت این میان بسیار پررنگ است. وقتی می گوییم کمک دولت اولین چیزی که به ذهن خطور می کند تسهیلات مالی است ولی به نظرم از آن مهم تر برای ما در یک مجموعه خصوصی کمک دولت می تواند سیاست گذاری هایی باشد که برای ما امکان رشد و توسعه در یک محیط رقابتی را فراهم کند و هم اطمینان خاطر برای توسعه کسب و کار ایجاد نماید. از نظر من بزرگترین معضل کشور هم که بحث اشتغال زایی است تنها در این مسیر قابل حل است.

انتهای پیام