اتحادیه صادر کنندگان صنعت مخابرات ایران
ایده اولیه تشکیل اتحادیه صادرکنندگان خدمات مهندسی ، مشاوران و پیمانکاران مخابرات ایران، در سال 1388 مطرح و مورد استقبال و حمایت بزرگان صنعت ارتباطات قرار گرفت و اتحادیه به منظور هم افزایی، تقویت و حمایت از شرکت‌ها و ارائه دهندگان خدمات فنی و مهندسی در صنعت ارتباطات تشکیل شد. در همان سال، اولین مجمع عمومی تشکیل اتحادیه با حضور هیات موسس برگزار و به دنبال آن اولین مجمع عمومی اتحادیه در سال 1389 در محل اتاق بازرگانی ایران تشکیل و ضمن تصویب اساسنامه، هیات مدیره و بازرسان اتحادیه انتخاب شدند و اتحادیه در طی همه این سال‌ها به عنوان تشکل صنفی تاثیرگذار در صنعت ارتباطات کشور، در این صنعت، حضوری موثر و پررنگ داشته است.

در این شماره از ماهنامه نسل چهارم با دکتر داوود ادیب، رئیس اتحادیه صادرکنندگان صنعت مخابرات ایران، دکتر اسماعیل ثنایی، نایب رئیس اتحادیه صادرکنندگان صنعت مخابرات ایران و فریبرز نژاد دادگر، دبیر و عضو هیات مدیره اتحادیه صادرکنندگان صنعت مخابرات ایران به گفت‌وگو نشستیم که مشروح آن به شرح ذیل است:

پیرامون علل تشکیل اتحادیه و اهداف و برنامه‌هایی که از ابتدا در نظر داشتید، توضیحاتی بفرمایید و طی این سال‌ها چه میزان از این اهداف محقق شده‌است؟

ادیب: اگر طی یکی دو دهه اخیر به تحولات و رخدادهایی که درحوزه صنعت ، در کشورهای توسعه یافته اتفاق افتاده است نگاه کنید، مشاهده می‌کنید که رویکرد فعالیت‌ها از صنایع ماشین محور و همچنین نفت و گاز، تغییر جهت داده و به سمت صنایع های‌تک و فناورانه سوق یافته است. با تامل در رتبه بندی های مختلفی که در برخی از منابع آماری کشورهای توسعه یافته  بر اساس شاخص های مرتبط صورت می گیرد، مانند رتبه بندی فورچون ۵۰۰ [فهرستی از ۵۰۰ شرکت بین‌المللی برتر در صنایع مختلف که به صورت سالیانه توسط مجله فورچون رتبه‌بندی و منتشر می‌شود.] مشاهده می کنید که اخیرا محوریت به سمت فناوری های نوین و از جمله  فناوری های حوزه  اطلاعات  و ارتباطات سوق یافته و در رتبه های 1 تا 10 شرکت‌های مطرحی  قرارگرفته اند که پیش تر از این شرکت های خودرو سازی و شرکت‌های کارگر محور در آن جایگاه قرارگرفته بودند.
این یک روند جهانی است و دیر یا زود همه کشورها با این موضوع روبرو خواهند شد که منابع طبیعی در حال تمام شدن است و می بایست به فناوری های نوین توجه نمایند. ما در مقطعی از این تحولات جهانی قرارگرفته و به این نتیجه رسیدیم که در پارادایم شیفتی که در صنعت رخ می‌دهد، اتحادیه صنعت مخابرات ایران را با استراتژی صادرات که وجه متمایز ما با سایر تشکل های نزدیک بود، راه‌اندازی نماییم.

ثنایی: در حال حاضر، در دوره دوم اتحادیه هستیم،  در این دوره خوشبختانه با هیات مدیره‌ای قوی توانستیم با 200 عضو که همین تعداد حدود 80 درصد گردش مالی بخش مخابرات کشور را بر عهده دارند به فعالیت های خود ادامه دهیم . در حوزه‌‌‌‌های پیمانکاری، مشاوره، تولید و اپراتورهای داخلی قدم‌های خوبی برداشته شده و برای صادرات نیز اقدامات خوبی انجام شده است. در این دوره که بخشی از آن پاندمی کرونا بود و بخشی تنش‌های دولت فعلی با دولت قبلی و وقایع اخیر، نمی توانیم بگوییم که به چند درصد از این اهداف رسیده ایم، اما با اعضای خوبی که داریم تلاش می‌کنیم حداکثر نفع را برای ذی نفعان مرتبط محقق کنیم.

طی سال‌های اخیر حمایت‌های ویژه‌ای پیرامون صادرات محصولات مخابراتی انجام شده است، اتحادیه تا چه میزان در حوزه صادرات موفق بوده و تحریم‌ها تا چه میزان در این حوزه مانع تحقق برنامه‌های اتحادیه شده است و نهایتا چه راهکاری برای مقابله با این تحریم‌ها دارید؟

دادگر

دادگر: برای رسیدن به اهدافی که مدنظر داشتیم، بسیار تلاش کردیم. در صادرات، موضوع تحریم نقش چندانی ندارد و بیشتر در واردات و انتقال خرید، شرایط حاد می‌شود. در مورد صادرات با توجه به اینکه نتوانستیم  به دلایلی در کشور و در حوزه مخابرات و های‌تک قدم های قابل توجهی برداریم،  در حال حاضر به تناسب، خدمات مهندسی و تجهیزات متوسط و پسیو ما در کشورهای اطراف و همسایه‌ها مورد توجه بوده است.
نمایشگاه های مختلفی در کشورهای همسایه برگزار کردیم و هزینه ها را کاهش دادیم تا شرکت‌ها در پاویون اتحادیه حضور یابند. جلسات B2B با کمک صندوق نوآوری و شکوفایی، سازمان توسعه تجارت و برگزارکنندگان نمایشگاه‌ها را در خارج از کشور برگزار کردیم که اتفاقا مفید هم بود، ولی به دلیل آنکه بحث انتقال پول معضل اصلی ما بود، در بحث انتقال پول دچار مشکل شدیم و به دلیل استفاده از مبادی غیر رسمی ، آمار صادراتی دقیقی برای موفقیت‌هایمان نمی‌توانیم مطرح کنیم. در خدمات فنی و مهندسی و تجهیرات پسیو در کشورهای منطقه بازار قابل قبولی داریم و در حال توسعه آن هستیم. در عراق، افغانستان و پاکستان قراردادهای خوبی داریم و در حوزه سیستم های بانکی در کشورهای همسایه موفق بودیم. ترکیه و چین جزو رقبای ما هستند. در بحث پیمانکاری خدمات ارائه می‌دهیم و همچنین موضوع مشاوره نیز موضوعی بین المللی است و رقابت سختی در این حوزه وجود دارد. در صادرات نرم افزار نیز آماری نداریم چراکه شرکت‌ها به طور مستقل و با دریافت رمزارز کار می کنند.

طی این سال‌ها، اتحادیه، راهبری شرکت‌های مخابراتی را در حوزه بین‌الملل عهده‌دار بوده و در اجلاس‌ها، نشست ها و نمایشگاه‌های مختلف هم میزبان شرکت‌های مختلف داخلی و خارجی بوده است. از جایگاه اتحادیه بفرمایید که طی این تعاملات، نتیجه گیری شما برای بازار هدف شرکت‌های ایرانی و از طرف دیگر تعامل شرکت‌های خارجی برای حضور در بازار ایران چه بوده است و در این تعاملات به بازار نهایی کدام کشورها رسیده اید؟

ادیب: ما در حوزه ارتباطات بسترسازی خوبی کرده ایم. صادرات فعل تصمیمی و بر خط نیست بلکه یک فرایند است و دوره زمانی نیاز دارد تا شرکت ها آمادگی پیدا کنند. برای این موضوع در جهان شاخص در نظر گرفته شده است و براساس آن کشورها را طبقه بندی می‌کنند.

ادیب
صادرات با شاخصی به نام ECI‌) Economy Complexity Index) در دنیا سنجیده می‌شود که پیچیدگی صادرات را بررسی می‌کند، یعنی کشورهایی که پیچیدگی صادرات‌شان بالاتر باشد، موقعیت صادراتی بالاتری دارند. معادل شاخص پیچیدگی اقتصادی، شاخص پیچیدگی محصول یا (Product Complexity index(PCI است که غالبا به کار می رود.
همان طور که مشخص است شاخص پیچیدگی اقتصادی در واقع ترکیبی از دانش فنی، زیرساخت‌ها، مهارت نیروی کار و فناوری تولید محصول در یک اقتصاد را که در کالای صادراتی تبلور پیدا می کند را در بر می گیرد و آن چیزی است که ما در اتحادیه به دنبال آن هستیم. کاری که ما می‌کنیم در حوزه فناورانه است، پس پیچیدگی بالاتری دارد. این شاخص اقتصادی معادل شاخص صادراتی است، بنابراین هم پیچیدگی محصول یا خدمات  بالاتری را داریم به جهت فناورانه بودن  و هم پیچیدگی اقتصادی که پیش نیاز شاخص صادراتی است . امروز تعداد قابل توجهی از شرکت‌های ما یاد گرفتند که در کشورهای دیگر فراتر از صادرات، تولید محصول داشته باشند. بر اساس اطلاعاتی که داریم طی پنج سال گذشته با تلاش هایی که در نمایشگاه‌های مختلف صورت گرفته است، در حال حاضر بستر خوبی برای حضور و فعالیت های برون مرزی ایجاد شده است و اگر پروتکل مراوداتی مناسبی بین دولت‌ها صورت پذیرد و ارتباطات اولیه بین طرف های تجاری دو طرف شکل گیرد  که به صراحت می توان نقش دولت ها را بیش از 50 درصد از فرایند شکل گیری این مناسبات دانست ، می توانیم از این فرصت استفاده بهینه ای را داشته باشیم.

ادیب گفت: بخشنامه 23 شهریور 1401 که مورد تصویب دولت قرار گرفت، شاید نتیجه زحمات و اقداماتی بود که اتحادیه از چند سال پیش در حوزه قراردادهای یک طرفه انجام داد.

در این دوره شاهد آن بودیم که گزارش‌های متعددی از حضور اتحادیه در نشست‌های مختلف با ارکان مختلف تصمیم‌گیری و اجرایی کشور برای ارائه پیشنهاد و راه حل مشکلات صنعت ارتباطات و شرکت های این حوزه ارائه شده، با نگاهی به این دستاوردها، نکات ویژه ای که به عنوان راهبردهای موثر از طرف اتحادیه دنبال شده و به نتیجه رسیده کدام موارد است؟

ادیب: بخشنامه 23 شهریور 1401 که مورد تصویب دولت قرار گرفت، شاید نتیجه زحمات و اقداماتی بود که اتحادیه از چند سال پیش در حوزه قراردادهای یک طرفه انجام داد. در آن زمان، به کرات مطرح کردیم که قراردادهای یکطرفه عادلانه نیست و باید اصلاح شود تا  شاید یک مشکل از صدها مشکل تولیدکننده مرتفع شود. از قوه قضائیه درخواست کردیم، با معاونت اقتصادی دادستان کل کشور جلساتی داشتیم. با وزیر صمت وقت نیزجلسات متعددی داشتیم که نتیجه بخش بود. یکی از پیامدهای این پیگیری‌ها همین بخشنامه بود و تصویب شد که سازمان‌های دولتی که از تولیدکنندگان خریدی را انجام می دهند ، در قراردادها ملزم هستند بحث جرایم مربوط به کارفرما را در صورت تاخیر بپذیرند و اگر انجام نشود ترک فعل محسوب شود که تکلیف ترک فعل نیز در قانون مشخص است‌.

همچنین در طرح صیانت وارد شدیم  و با مرکز پژوهش‌های مجلس و نمایندگان مجلس جلساتی داشتیم. در بحث حضور در جلسات داوری هیات حل اختلاف بدوی، امور مالیاتی، برنامه هفتم، بودجه ، تعدیل سال 1400 و  خیلی موارد دیگر حضور  فعال داشتیم که به نظر می رسد  دستاوردهای قابل توجهی داشته است.

تشکل‌های مختلف در سایر کشورهای توسعه یافته، دولت را به حرکت در مسیر خواسته‌های اعضای تشکل‌ها مجبور می‌کنند، اما در ایران بعضا تشکل‌های صنفی در مسیر خواسته های دولت، حرکت می‌کنند و به نظر می رسد که از آزادی عمل چندانی برخوردار نیستند، در اتحادیه نگاه شما به این اصل چگونه است؟

ثنایی: بخشی از این موضوع، به نحوه حکمرانی و اقتدار دولت، بخش خصوصی و سندیکاها برمی‌گردد. در فرانسه سندیکاها پر قدرت هستند. وقتی صدایی در می‌آید، تشکل‌ها فریاد می‌زنند، اما در موارد بزرگ، یک صدا جوابگو نیست. سه سال پیش با سه تشکل اتحادیه، سندیکا و نظام صنفی رایانه ای کشور تشکلی به نام «سنا» را تشکیل دادیم . در رابطه با تغییرات ارزی سال 97 برخورد کردیم، وقتی این سه تشکل کنار هم قرار گرفتند، جلسات مختلف برگزار کردیم، در نهایت سازمان برنامه بودجه تقاضای ما را پذیرفت و کمک خوبی به حوزه برای پذیرش تعدیل نرخ ارز توسط کارفرماها کرد. تابستان سال گذشته برای طرح صیانت به مجلس رفتیم و صحبت‌ها و پیگیری‌ها را انجام دادیم، گر چه نهایتا کاری که تمایل داشتند را انجام دادند ولی ما تلاش خود را کردیم.
 
دادگر: تشکل‌ها قاعدتا مسوولیت ها و اهدافی دارند که اعضا باید چهارچوب را بپذیرند و بعد از آن از تشکل توقع داشته باشد. تشکل اهرم اجرایی در دست ندارد و همچنین امکان تسهیل قانون را هم ندارد، ولی می‌تواند برای اعضا ، نقش حمایت‌گر و میانجی را داشته باشد؛ آن هم وقتی که قانون گذاران اجحافی در حق اعضا کنند. در کشور ما در این زمینه فرهنگ سازی زیادی نشده است و اعضای تشکل‌ها از روسای تشکل‌ها انتظار بازارسازی و خدمات خاص دارند و بیشتر به بازارسازی فکر می‌کنند تا حمایت. اتاق بازرگانی هم نمی‌تواند بازارسازی کند و تنها نقش حمایتگر را دارد. این موضوع مهمی است که تشکل‌ها با کمک رسانه ، فرهنگ سازی کنند تا آگاه‌سازی شود که نقش تشکل چیست؟

دادگر می گوید: ما نهاد خصوصی هستیم، اما تاثیرگذاری بالایی داریم و هزینه هر تصمیمی که به نفع کسب و کارمان نیست را بالا می بریم که نقطه قوت ماست.

ما نهاد خصوصی هستیم، اما تاثیرگذاری بالایی داریم و هزینه هر تصمیمی که به نفع کسب و کارمان نیست را بالا می بریم که نقطه قوت ماست. ممکن است تصمیم را برنگردانیم، اما در تصمیمات بعدی تاثیرگذار خواهیم بود. در بحث ماه های اخیر که محدودیت های اینترنتی اعمال شد، در کمیته سنا نیز بحث‌هایی داشتیم و مواضع خودمان را محکم به اطلاع دولت رساندیم و به مرور زمان تاثیرات آن را خواهید دید.

تشکل های ما در مقایسه با تشکل های همتراز در سایر کشورهای دنیا چه نقاط قوت و ضعفی دارد و پیشنهادها برای اصلاح نقاط ضعف و تقویت تشکل های ما چیست؟

دادگر: ما در کشور تشکل های قدرتمندی داریم. سازمان نظام مهندسی یا نظام پزشکی  به خاطر قدمتشان بسیار پر قدرت هستند و نقش آفرینی خوبی را انجـام می دهند ما نیز امیدوار هستیم که با حمایت اعضا و درک آنها از محدودیت های موجود  این نقش آفرینی را در حوزه خود داشته باشیم.

ادیب: اتاق بازرگانی شاخص‌هایی را در نظر گرفته و بر اساس این شاخص‌ها که حکمرانی، تسهیل‌گری، عضویت و شاخص‌های دیگر است، هر سال تشکل‌ها را ارزیابی می‌کند و اتحادیه در سه دوره گذشته رتبه A را با نمره بالا در بین 220 تشکل به دست آورد که بیشتر از شش یا هفت تشکل در این رتبه نیستند و این تشکل‌ها به عنوان شورای مشورتی اتاق بازرگانی انتخاب می‌شوند که ما هم عضو آن‌ها هستیم. اینکه تشکل‌های ما با خارج از کشور در چه جایگاهی قرار گرفته اند،  طبیعتا به مدل تشکلی کشورها و نحوه حکمرانی نهادهای بالا دست  مرتبط میگردد و متفاوت است. در ماه های اخیر در حکمرانی کشور ما نیز به نظر می رسد جریانی به وجود آمده که  نقش تشکل‌ها  را بیشتر کرده، تشکل ها نقش آفرینی بیشتری داشته باشند وما نیز امیدواریم در این مسیر بتوانیم استفاده بهینه ای از فرصت های احتمالی پیش رو داشته باشیم.

 نگاه شما به آینده حوزه مخابرات مخصوصا در حوزه صادرات و بین‌الملل و تعاملات بخش دولتی و خصوصی چیست و پیشنهادها برای تقویت این تعاملات چیست؟

ادیب: امروزه تحولات قابل توجهی در حوزه فناوری‌های نوین در حال رخ دادن است و اگر همسو با آنها حرکت نکنیم، به کشوری عقب افتاده تبدیل می‌شویم. اگر پیش نیازهای تکنولوژی‌ها را در زمان مناسب ، فراهم نکنیم بدیهی است که کشوری منفعل بشویم. در رابطه با اینترنت اشیاء نیز ابتدا گفتیم ببینیم باقی کشورها چه می‌کنند و سپس ما ادامه دهیم. الان می بینیم که اینترنت اشیا زیربنای متاورس شده است و کشورها وارد عصر متاورس شده اند. کشورها ی توسعه یافته این فنــاوری ها را به عنوان یک پارادایم غالب در دنیا در حال استفاده هستند  از همان متاورس گرفته تا بحث داده کاوی (Data Mining) که تحول بزرگی را در حال شکل دهی هستند. تا زمان کوتاهی دیگر خواهیم دید که Chat GPT چه اتفاقاتی را در مدل‌های تصمیم گیری رقم خواهد زد، در این دهه حاضر تحولات بزرگی در سطح جهانی خواهیم داشت. اگر از این موارد عقب باشیم، از قطارپر سرعت تکنولوژی دور خواهیم شد و دسترسی ما به آن، مشکل و به عبارتی امری محال خواهـد شــد، من فکــر می کنم نقش تشکل‌ها در این امر یعنی آگاه سازی و تلنگر به نهادهای بازدارنده، مهم است و آگاه سازی مطالبات مردم را بالا خواهد برد.

اتحادیه
این آگاه سازی از مدت ها پیش شروع شده است ، همایش متاورس را در شرایط کرونایی برگزار کردیم که  بیش از 200 نفر از متخصصین ، نخبه‌ها و مدیـــران سازمــان ها حضور فیزیکی داشته و چند صد نفرهم به صورت بر خط در جریان آن قرارگرفتند. این رویداد که استقبال زیادی از آن شد، مقدمه ای شد برای اینکه دولتمردان بدانند این اتفاق  دیر یا زود در حال رخ دادن است، این موضوع نشان گر این است که نقـش تشکل ها را باید پررنگ دید. ما، در تمام جلسات خود در وزارت‎خانه‌های صمت و ارتباطات همواره چند نکته را مد نظر داشتیم، اینکه نیازی به آمارسازی نیست، بلکه شاخص‌های جهانی را باید مدنظر گرفت و اینکه جایگاه ایران در این شاخص هـــا را می بایست مد نظر قرار داد. شاخص‌های IDI، NRI و GI  برای همین منظور هستند و هر کدام از اینها خط کشی برای ارزیابی‌ در حوزه هایی هستند که ما می بایست در آنها بهبود یابیم. دولت باید به  این شاخص‌ها همچون شاخص آلودگی نگاه کند، ما در این شاخص‌ها به مرحله قرمز رسیده ایم و باید دولت برای ارتقای  آن فکر کند وگرنه عقب افتاده تر می‌شویم.

ثنایی می گوید: باید حاکمیت به این جمع بندی برسد که ICT و اینترنت با آب و برق و گاز متفـــاوت است و تنهـا نیـــاز نیست بلکه متـــحول کننده است و کسب و کارهــای زیـــادی را راه می اندازد.

ثنایی: در رابطه با تکنولوژی‌های جدید سیل بزرگی راه افتاده که همه با آن می روند و ما عقب افتاده‌ایم. پدیده ای به اسم Chat GPT منعکس شده و نشان می دهد هوش مصنوعی کجا است. حدود دو سال پیش، دولت امارات وزارت هوش مصنوعی راه اندازی کرده است. اولین وزیر هوش مصنوعی دنیا در آنجا منصوب شده است. هند، عربستان و امارات بسیار با انگیزه در داووس حضور داشتند ولی ما از گردونه تکنولوژی بسیار عقب هستیم. هوش مصنوعی در حوزه نظامی بسیار موثر است. این بحث باید در دانشگاه‌ها و شرکت‌ها ورود کند. در معاونت علمی بحث اینترنت اشیاء را مطرح نموده و تلاش بسیاری برای این پروژه کردیم. بحث بلاکچین  در بسیاری از سرفصل ها  مطرح است و احیاناً بانکداری سنتی را متاثر خواهد ساخت. ما در تشکل‌های خودمان کمیته‌های مختلفی داریم و به فناوری هم بها دادیم.
شاید بهتر است تشکل‌های مختلف هریک، تکنولوژی پیشرفته ایی را انتخاب کنند و روی آن کار کنند. یکی از محورهای اصلی نمایشگاه موبایل بارسلون که در یکماه آتی برگزار میشود، موضوع 6G است، اما ما هنوز 5G را درست پیاده سازی نکرده ایم. تکنولوژی باید در بدنه جامعه یعنی بخش خصوصی جاری شود، هنوز راه زیادی در پیش داریم، 80 درصد اقتصاد کشور دست دولت است، لذا آنها باید متقاضی باشند و آموزش آنها نیز بر عهده تشکل‌هایی چون ما می تواند باشد.

چه برنامه‌هایی برای آینده در دستور کار اتحادیه  دارید و انتظاراتی که اعضا از شما و شما از اعضا دارید چیست؟

ثنایی: باید این نگرش در حاکمیت به این حوزه جا بیافتد و به این جمع بندی برسند که ICT و اینترنت با آب و برق و گاز متفاوت است و تنها نیاز نیست بلکه متحول کننده است و کسب و کارهای زیادی را راه می اندازد. خیلی ها از این زاویه خوششان نمی آید، کما اینکه زمانی که اینستاگرام بسته شد، بسیاری از کسب و کارها به خطر افتادند. در مجلس نیز این موضوع را مطرح کردیم و گفتیم که نباید زندگی این افراد مختل شود و در مورد تکنولوژی‌های مدرن هم با اعضا چالش داریم. در همین راستا به معاونت علمی و صندوق‌ها پیشنهاد حمایت از شرکتها را داده ایم. وقتی شرایط رکود حاکم است، شرکت‌ها به سمت فناوریهای نوین نمی‌روند. حال که باید به سمت هوش مصنوعی یا بلاکچین حرکت کنیم، می‌گویند پولی نداریم و کارفرماها تقاضایی ندارند یا آگاهی ندارند.
 ثنایی
در اینجا وارد چرخه‌ای می شویم که صادرات مهم می‌شود. ما می‌دانیم شرایط سخت است اما شرکت‌های دانش بنیان، سنتی و دانش محور باید حول سه محور حرکت کنند. محور اول، آنچه که دارند را بهینه کنند؛ چراکه برای بقا در بازار باید بهینه سازی انجام شود. محور دوم، اکوسیستم اطراف خود را تکمیل کنند و محور سوم هم توجه به حوزه R&D و خلاقیت و بدنبال آن صادرات است. برای مثال، در نمایشگاه لاس وگاس که اوایل ژانویه سال 2023 برگزار شد، ایده‌های زیادی عرضه شد و بحـث های جدیدی مطرح شده و لذا پیشنهاد میکنم شرکتها از طریق یوتیوب فناوریهای متعدد عرضه شده را دنبال کنند، لذا شرکت‌های خصوصی ایرانی در هر شرایطی هستند، باید استارت بزنند و ایده پردازی کنند. نباید منتظر وزارت‌های مختلف باشند و باید خودشان کالاهای جهانی تولید کنند. معاونت و صندوق‌ها باید به شرکت‌ها کمک کنند و وام‌های کم بهره بدهند تا شرکت‌ها دوام بیاورند و به بازارهای جهانی برسند. شرکت‌ها خودشان را باید فرمت کنند و ما هم به عنوان تشکل در کنارشان هستیم و کمک‌شان می‌کنیم. همچنین به فکر تجارت B2B و B2C باشند تا به بازارهای جهانی دست بیابند.

ادیب خاطر نشان می کند: بین توسعه یافتگی و رفاه کشورها نیز  در شاخص های ICT رابطه مستقیمی وجود دارد که  کشورهایی که رفاه بالاتری دارند  کشورهایی هستند که بالاترین شاخص ها را در ICT  دارند.

 اتاق های تجاری چه تاثیری در روند فعالیت تشکل‌ها دارند؟

دادگر: اتاق‌هایی که در معاونت علمی هستند با کمک سازمان توسعه، هدفشان بازرگانی است و کمک خاصی به ما نمی‌کنند، مگر اینکه لوکال پارتنر خاصی برای ما پیدا کنند که بتوانیم کار را جلو ببریم. در این حوزه تا به امروز، موفقیت چشمگیری مشاهده نشده است. در کنیا هزینه های قابل توجهی انجام دادیم، اما خروجی قابل توجهی نداشتیم. باید بگردیم در کشورهای همسایه و در بازارهای تجاری به دنبال شرکای تجاری مناسب باشیم. مسائل بانکی و امنیتی کشورهای مختلف مانع فعالیت مستقیم ما هستند، بنابراین باید شرکای تجاری داشته باشیم. با بررسی‌های مختلفی و سفرهایی که داشتیم، به این نتیجه رسیدیم که اگر تلاش کنیم در کشورهای آفریقایی می توانیم به نتایج خوبی برسیم و می توانیم در حوزه فناوری کار کنیم و کشور بعدی نیز افغانستان است که بازار خوبی دارد.

اتحادیه صادر کنندگان صنعت مخابرات ایران
 
نقش تشکل ها برای ممانعت از خروج نخبگان چیست؟

ادیب: تشکل یک نهادی است زیر نظر اتاق بازرگانی و اتاق هم پارلمان بخش خصوصی است که یکی از واحدهای حکمرانی در کشور است. مدل حکمرانی کشورها و مدل‌های صادراتی و تعداد رایزن‌های این  کشورها در کشورهای هدف، رابطه ای معنادار دارد. تا سال گذشته هفت رایزن در 100 و اندی کشور داشتیم و از همین تعداد، مدل حکمرانی در صادرات مشخص می‌شود. اگر وزن  خود صنعت ICT را 30 درصد ببینیم وزن ICT در سایر صنایع 70 درصد است.
لیکن بین توسعه یافتگی و رفاه کشورها نیز  در شاخص های ICT رابطه مستقیمی وجود دارد که  کشورهایی که رفاه بالاتری دارند  کشورهایی هستند که بالاترین شاخص ها را در ICT  دارند. در سیاست گذاری داخل کشور، مدل حکمرانی از حاکمیت به اتاق بازرگانی و از اتاق به تشکل‌ها، زنجیره وار است و هر کدام از این ها  قدرت خود را از نهادهای بالادستی می گیرند و طبیعی است که  از کوزه همـــان می تراود که در اوست.

انتهای پیام