دکتر ایوب محمدیان در گفتوگو با خبرنگار ماهنامه نسل چهارم با بیان اینکه مدل کسبوکارغالب در اکثرجویشگرهای موفق دنیا، مدل کسبوکار مبتنی بر پلتفرمهای چند وجهی است، گفت: منظور از مدلهای کسبوکار پلتفرمی در جویشگرها، فراهم کردن بسترهای نرم افزاری و سخت افزاری مناسب به عنوان واسطه ای برای تبادل داده و اطلاعات، انجام تراکنشهای مالی و حمایت از همکاریهای متقابل بین گروههای مختلف کسبوکار جویشگرها همچون تبلیغ دهندگان، تولید کنندگان محتوا، توسعه دهندگان وب، کاربران و ... است.
وی افزود: یکی از ویژگیهای مدلهای کسبوکار پلتفرمی جویشگر، قابلیت مقیاس پذیری و رشد بالاست، چرا که پلتفرمهای جویشگر بر اساس رویکرد نوآوری باز، تسهیل کننده ایجاد کسبوکارهای جدید و نوآور از طریق فراهم کردن دسترسی به وب سرویسهایشان هستند، از این رو میتوان اثرات جویشگرها بر توسعه کسبوکارهای نوین و کارآفرینی را غیرقابل انکار دانست؛ به عنوان مثال امروزه شرکتهای جویشگر موفق دنیا همچون گوگل در آمریکا، بایدو در چین و ناور در کره جنوبی برنامههای جامعی برای حمایت از کارآفرینی و توسعه استارتاپها با محوریت پلتفرمهای خود دارا هستند.
وی ادامه داد: به عنوان مثال گوگل فقط در کشور آمریکا حدود 17 مرکز کارآفرینی برای حمایت از استارتاپها ایجاد کرده که همگی در راستای توسعه اکوسیستم کسبوکاری گوگل در حال ایجاد شرکتهای جدید نوآور هستند.
نقش جویشگرها در توسعه صادرات توسط کسبوکارهای محلی
محمدیان با اشاره به اشتغال زایی بالا به دنبال ایجاد و فعالیت جویشگرها، گفت: بر اساس آمار واقعی به دست آمده از تاثیرات اقتصادی گوگل در آمریکا، مشخص شده این جویشگر توانسته است در سال گذشته بالای 50 هزار نفر را فقط در آمریکا در شعبات مختلف خود استخدام کند و علاوه بر این از طریق خدمات جستوجو و ابزارهای تبلیغاتی خود برای 1.5 میلیون کسب و کار محلی همچون تولید کنندگان محتوا و شرکتهای غیرانتفاعی ارزشی حدود 222 میلیارد دلار ایجاد کند و از هر 4 کلیکی که بر روی تبلیغات کسبوکارهای محلی آمریکایی صورت میگیرد، یک کلیک از خارج از کشور آمریکا است و این نشان دهنده نقشی است که این جویشگر میتواند برای توسعه صادرات توسط کسبوکارهای محلی در کشورش و بین المللی شدن آنها داشته باشد.
کسبو کارهای مرتبط به جویشگرها محدود به یک سرویس جستوجوی اینترنتی نیست
عضو هیات علمی دانشگاه تهران درباره سناریویی مناسب برای تجاری سازی و اقتصادی شدن جویشگرها در دنیا، گفت: بر خلاف تصور عامه مردم، کسبو کارهای مرتبط به جویشگرها محدود به یک سرویس جستوجوی اینترنتی نیست، بلکه طیف وسیعی از خدمات مکمل و یکپارچه همچون ایمیل، نقشه، ترجمه و بسیاری از خدمات محتوایی را در بر میگیرد. به طور کلی در دنیا برای توسعه کسبو کار جویشگرها میتوان دو سناریوی تجاری سازی را در نظر گرفت؛ یکی سناریوی درآمدزایی از طریق تبلیغات و دیگری مدل ارائه خدمات ارزش افزوده.
وی افزود: با توجه به بررسیهای صورت گرفته مدل تبلیغات زمانی میتواند سناریوی قابل قبول باشد که در حال حاضر یک شرکت سرآمد بزرگ و قدرتمند جویشگر با کاربران زیاد وجود داشته باشد و یا بتوان به یکباره از سرمایهگذاری بالای بخش خصوصی برای ایجاد چنین شرکتی برخوردار بود، اما واقعیت موجود در کشور ما آن است که در حال حاضر شرکتهای جویشگر، از نوع استارتاپها یا کسبوکارهای کوچک و متوسط هستند که هر یک به ارائه یکی ازسرویسهای ارزش افزوده مرتبط با جویشگرها مشغول هستند، از این رو سناریوی دوم میتواند سناریوی قابل قبول باشد، بنابراین نیاز است الزامات اجرای سناریوی دوم مورد بررسی قرار گیرد.
شرکتهای کوچک جویشگر با هدف ایجاد هم افزایی همکاریهای متقابل باشند
وی ادامه داد: یکی از الزامات اصلی اجرای سناریوی دوم آن است که شرکتهای کوچک جویشگر با هدف ایجاد هم افزایی با هم دارای همکاریهای متقابل باشند و از خدمات متقابل یکدیگر از طریق وب سرویس و اشتراک درآمد استفاده کنند تا از این طریق به کاربران بیشتر و درآمدزایی بالاتری دست یابند و تنها در چنین صورت است که میتواند اکوسیستم کسبوکارهای جویشگر شکل گرفته و با نوآوری در ارائه خدمات، سهم بازار بیشتری نسبت به رقبای خارجی خود بدست آورند.
محمدیان در بخشی از سخنان خود، عدم ایجاد بازار عرضه و تقاضا در این حوزه را از جمله نقاط ضعف در جویشگرها عنوان کرد و تصریح کرد: تا کنون سیاستهای دولت مبتنی بر حمایت از طرف عرضه کنندگان خدمات جویشگر بود که این شرکتها بتوانند قادر به طراحی و توسعه سرویسهای اولیه در حوزه جویشگرها شوند، اما تاکنون تقاضای مناسبی برای این سرویسها به وجود نیامده است که برای این منظور نیاز است از یک طرف شرکتهای فعال در این حوزه با تقویت دانش و تواناییهایشان در زمینه توسعه کسبوکار و با انجام فعالیتهای بازاریابی اقدام به برندسازی در این حوزه کنند.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران درعین حال بیان کرد: از طرف دیگر نیاز است دولت با باز کردن و ایجاد دسترسی به برخی دادههای دولتی برای این شرکتها و قانون زدایی در این زمینه، تسهیل کننده نوآوری در ارائه سرویس این شرکتها باشد، چرا که تنها در این صورت است که شرکتهای جویشگر بومی میتوانند آن دسته از نیازهای مردم را پوشش دهند که تاکنون شرکتهایی همچون گوگل نتوانستهاند ارائه دهند. اصطلاحا به این حوزههای جدید، بازار اقیانوسهای آبی گفته میشود که میتواند استراتژی مناسبی برای توسعه کسبوکار جویشگرهای بومی باشد.
حمایت از حل چالشهای نوآوری در شرکتها
وی با تاکید بر اینکه پیشنهاد میشود دولت با ایفای نقش حاکمیتی در مقام تنظیم کننده بازار و قوانین باشد و نه درجهت دخالت در فضای بازار و رقابت، گفت: حتی حمایتهای مالی نیز نباید منحصر به یک سری شرکتهای خاص محدود شود، یک رویکرد مناسب به جای حمایت مالی مستقیم از شرکتها میتواند حمایت از حل چالشهای نوآوری در شرکتها باشد، بدین صورت که هر شرکتی که در حوزه جویشگرها فعال است میتواند در یک پلتفرم نوآوری باز مبتنی بر جمع سپاری، چالشهای فنی و کسبوکارش را مطرح کرده و سپس دولت از بهترین پیشنهاداتی که برای حل این چالشها از سوی گروههای مختلف نوآور همچون توسعه دهندگان وب، دانشگاهیان و پژوهشگران ارائه میشود، حمایت کند.
محمدیان ادامه داد: در چنین حالتی میتوان ضمن ترویج فرهنگ استفاده از جویشگرها بین عموم مردم تضمین کرد که اولا از تمام تواناییها و ظرفیتهای موجود در کشور برای حل مسائل جویشگرها استفاده شده و ثانیا مطمئن شد که بهترین راه حل ها برای توسعه جویشگرهای بومی مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
انتهای پیام