مهندس نسترن محسنی، سرپرست معاونت بررس‌یهای فنی و صدور پروانه سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در گفت وگو با خبرنگار ماهنامه نسل چهارم پیرامون برنامه های معاونت متبوعش برای اقدامات زودهنگام و کوتاه مدت با ذکر سرفصل ها، توضیحات تکمیلی را ارائه داد که به شرح ذیل به استحضار مخاطبان این شماره از ماهنامه می رسد.
رصد بازار خرده فروشی خدمات دسترسی پهن باند ثابت با توجه به مصوبه 266 و اثرات آن در حوزه و اقدام و گام بعدی تصمیم گیری برای آزادسازی این بازار
یکی از اقدامات در تمامی رگولاتوری‌های دنیا این است که به موازات رقابتی شدن حوزه از مداخلات خود، در تنظیم گری به صورت پیشینی و به عبارتی رگولیشن پیشینی (Ex_ante) کم نموده و حوزه را به سمت خود تنظیمی سوق داده و در صورت لزوم با مقررات و رگولیشن پسینی (Ex- post Regulation) به تنظیم بـازار و حــوزه می پردازند. بر این اساس و با توجه به اینکه در مصوبه 266 سه بازار موبایل، صوت ثابت و همچنین داده ثابت به عنوان بازارهای رقابتی تعیین شدند، ما اولین قدم را در جهت کاهش مداخلات رگولاتوری و به عبارتی کاهش مقررات غیر ضرور (Deregulation) برداشتیم، بر اساس این مدل اپراتور در ارائه خدمت، خود بیشترین نقش را در تنظیم بسته های قابل ارائه به مشتری دارد، یعنی تعیین FUP (آستانه اعمال سیاست مصرف منصفانه) را خود اپراتور براساس بازار رقابتی در سرعتهای مختلف، تنظیم میکند. برکات این خود تنظیمی را در بازار رقابتی شده دیتای ثابت در یک ماهه گذشته شاهد بودیم، به گونــه ای کـه آستــانه های تعیین شده برای اعمال سیاست مصرف منصفانه از سوی اپراتورها بسیار رقابتی و مورد پذیرش و مطلوب مردم بوده است.
چنانچه رصد چند ماهه آینده، تحقق اهداف تعیین شده درمصوبه مذکور و اثرات مثبت خود تنظیمی را نشانگر باشد، قطعا این مسیر را ادامه خواهیم داد و به سمت آزادسازی کامل پیش خواهیم رفت. به این معنا که تعیین سقف قیمت را نیز به خود بازار خواهیم سپرد و البته از آنجاییکه در بازارهای رقابتی امکان کاهش بیش از حد قیمت و DUMP محتمل تر است، رگولاتوری بر کف قیمت نظارت خواهد داشت و در صورت لزوم ورود خواهد کرد. امیدواریم با رویه دیده شده در یک ماه و نیم گذشته در بازارداده ثابت، اثرات مثبت ناشی از تغییر مدل از فروش حجمی به مدل مبتنی بر سرعت (connection based) بیش از پیش مشهود باشد و دغدغه کاربران ارتباطات ثابت از گیگ شماری مرتفع شود. لازم به توضیح است که اصولاً بدلیل محدودیت های حاکم بر ارتباطات موبایل این موضوع (گیگ شماری و حجم مصرف) می بایست در ارتباطات همراه مد نظر قرار گیرد، لیکن ارتباطات ثابت برای مصارف بالا و خدماتی چون خدمات ویدیویی مد نظر است و امید است که با این تغییر مدل و به موازات آن عملکرد مطلوب از سوی بازار رقابتی و اپراتورهای این حوزه، امکان بهره برداری هرچه بیشتر و مطلوبتر از این خدمات برای مردم با قیمت و کیفیت مناسبتر فراهم شود و به گونه ای که در این چند وقت اخیر مردم تجربه ای فراتر از میانگین مصرفشان را از سوی اپراتورها دریافت داشته اند، کماکان رضایت مشترکین و البته رضایت اپراتورها از خود تنظیم هایی که اصول رقابت سالم در آن لحاظ می شود، دیده شود؛ تا بدین ترتیب امکان برداشتن گامهای بعدی برای آزادسازی و واگذاری قیمت به خود بازار از سوی رگولاتوری ممکن گردد.
بررسی وضعیت تعرفه های عمده فروشی و تنظیم روابط لایه عمده فروشی و خرده فروشی از مسیر مقررات و دستورالعمل‌ها
ما پروانه را صادر نکردیم که صرفا پروانه‌ای داده باشیم. از چهارسال پیش تا کنون بالغ بر 1600 پروانه اعم ازISP، PSDN، ISDP، PAP و voip را تجمیع کردیم و به سمت دو نوع خاص از پروانه سوق دادیم. یک دسته پروانه تحت عنوان FCP به عنوان فعالان لایه شبکه به موازات شرکت مخابرات ایران در بخش ثابت و دسته دیگر Servco؛ که این پروانه‌ها را ناظر بر ارائه سرویس طراحی کرده‌ایم. این کار را به این دلیل انجام داده ایم که مشخص شود چه کسانی قرار است بر روی لایه شبکه و ارتباطات تمرکز نمایند و چه کسانی باید به طور خاص روی سرویس، اپلیکیشن و محتوا تمرکز داشته باشند و هر شخص، حوزه تخصصی خودش را دنبال کند. این یک اصل اثبات شده است که همیشه تمرکز، تخصص را به دنبال خواهد داشت، اگر خیلی گسترده بخواهیم عمل کنیم ممکن است عمق کمی از تخصص را بتوان بدست آورد، لذا باید رویکرد تمرکز محور باشد، علی الخصوص در حوزه سرویس و خدمت که بسیار جای کار در این حوزه در کشور لازم است. البته همیشه استثناء هم وجود دارد، لیکن اصول بر استنائات استوار نیست. لذا بر همین اساس بازیگران این دو لایه از هم تفکیک شده اند، اما نکته کلیدی آن است که شرکت های شبکه ساز ما (FCP و مخابرات ایران ما)، به عنوان متولیان حوزه ارتباطات ثابت اگرچه شبکه سازی را عهده دارند ولی میتوانند در سرویس و ارائه سرویس هم ورود کنند. حال سوال مطرح این است در چنین صورتی وضعیتشان در ارتباط با لایه سرویس (لایه ای که برای ارائه سرویس به مشتری، خود صاحــب شبکه نیستنـــد و مـی بایست از دارندگان پروانه شبکه، تامین بستر کنند) چگونه باید باشد؟ یعنی فرضاً بین یک FCP با یک Servco چه نوع تعاملاتی باید اتفاق بیافتد؟ معادلات بین لایه های شبکه و سرویس باید چگونه تنظیم شود تا ضمن ثبات بازار، هر دو سر طیف، منتفع شوند؟
در برنامه ششم همانطور که به کرات تاکید شده است، 2.5 برابر شدن حجم بازار یکی از اهداف ترسیم شده برای این حوزه است. این محقق نمی شود مگر آنکه روابط مابین دارندگان پروانه های شبکه و سرویس این حوزه درست تنظیم شود.
تعاملات بین اپراتوری بسیار حائز اهمیت است و البته این نکته فقط در ارتباطات ثابت مهم نیست. بحثی که بنده میبینم این است که ما MVNO آورده ایم ولیکن این MVNO فارغ از مسائل نوپا بودن خود، بسیار بازار خود را ریسکی می بیند چرا که می گوید عمده فروش و سرویس دهنده او، یعنی MNO ها (همراه اول، ایرانسل و رایتل) ضمن آنکه در بازار خرده فروشی حضور دارند، حضور وی را بعنوان رقیب تلقی کرده و چه بسا معادلات حداقلی، نظیر تعرفه عمده فروشی را رعایت نمی کنند و لذا بعضاً این بازار را بازارامنی برای ادامه، ارزیابی نمی کنند وبنابراین بنظر می رسد بررسی و پردازش از سوی رگولاتوری در این خصوص باید صورت گیرد تا نسبت به حذف قواعدی که برهم زننده رقابت سالم است اقدام شود. این نکات، نکاتی هستند که باید در این حوزه از سوی این معاونت دنبال شود.
باز هم تکرار می کنم ما پروانه صادر نکرده ایم که فقط پروانه داده باشیم. اذعان دارم و اعلام می کنم که کار بسیار مهمی انجام شده است و بعبارتی ریل گذاری طی سه الی چهار سال گذشته انجام شده است، اما الان وقت این است که آن چرخ هایی که روی این ریل ها حرکت می کنند، روان حرکت کنند. از دید بنده تنظیم روابط و تعاملات صحیح بین بازیگران مختلف هریک از بازارهای این حوزه (مخابرات با FCP و FCP با Servco و همچنین MNO با MVNO و حتی در لایه هایی بالاتر نظیر تعاملات OTT ها با اپراتورها) روان سازی حرکت چرخها بر روی ریلهاست و این موارد از جمله مواردیست که به افزایش حجم بازار می انجامد . اگرچه در مقطعی هستیم که در آستانه ورود به نسل چهارم رگولاتوری قرار داریم و لذا باید کمترین مداخله را داشته باشیم، ولی این موضوع به این معنا نیست که اگر ببینیم در هریک از بازارهای 13گانه حوزه مشکلی وجود دارد ورود نکنیم.
کمک و تشویق در جهت ادغام پروانه های شبکه (Merger &Acquisition)
همانطور که پیشتر گفتم اقدامات بسیار کلیدی و روبه جلویی در چند سال گذشته در بخش انجام شده است. ما در چند سال گذشته فعالین در حوزه دسترسی وaccess provider ها را به network provider تبدیل کرده ایم وبعبارتی ضمن ادغـام پــروانه ها، ارتقا فعالیت این دسته از دارندگان پروانه را نیز ممکن ساختیم و در نهایت از دل آنها پروانه FCP ساخته شد، ولی نکته ای که وجود دارد ایــن است که آیــا ایــن شرکـت های FCP به حد کافی توانمند هستند که بتوانند با سرمایه گذاری های زیادی که در بخش شبکه اعم از CORE و ACCESS لازم است شبکه ای نه به وسعت و بزرگی شبکه مخابرات ایران بلکه در قامت یک NETWORK PROVIDER کشوری ظاهر شوند؟ آیا این شرکت ها آنقدر توانمند هستند که هر کدامشان بتوانند بخشی را برای public network به موازات شرکت مخابرات و یا در بخش هایی پیشتاز تر از مخابرات حرکت کنند؟ همه کشورها نیاز به توسعه و به روز کردن شبکه های خود دارند و کشور ما هم از این مقوله مستثنی نیست. لذا برداشت بنده و همکارانم در سازمان تنظیم این است که باید در جهت توانمندسازی این شرکتها گام بر داریم. در گام اول بالغ بر هزار و اندی پروانه به کمتر از 80 پروانه تبدیل شد که از این میان 17 شرکت شبکه ساز با نام FCP، شکل گرفت. لیکن آیا کشور به این تعداد دارنده پروانه نیاز دارد؟ طبق benchmark ها این تعداد یقیناً نیاز نخواهد بود، لیکن هم افزایی و ادغام این شرکتها از جمله زمینه های توانمندسازمورد تایید خواهد بود لذا شاید یک گام دیگر در ادغام باقی باشد، که البته معتقدیم تعیین مشوقها از سوی رگولاتوری به تسهیل وتسریع این موضوع کمک می کند. پس بحث بنده وتیم همکارم، تصمیم سازی برای این مهم است. اگرچه از طریق مصوباتی چون مصوبه Bit-Stream و عمده فروشی بی سیم امکان نزدیک تر کردن این شرکتها به یکدیگر و تجمیع و در کنار هم بودن را فراهم کرده ایم، لیکن تا نهایی شدن موضوع هنوز راه باقی است. باید شناسایی کنیم مسیرهایی را که می تواند 3 یا 4 مجموعه از این شرکتها را در کنارهم قرار داده و بعنوان یک مجموعه بسیار توانمند تر از قبل از ابعاد فنی، مالی و مدیریتی در کنار هم قرار دهد.
نهائی نمودن و تدوین مقررات حوزه اپراتور صاحب ماهواره در کشور از طریق بخش خصوصی
وقتی صحبت از ارتباطات می کنیم این ارتباطات دو مشخصه و دومولفه دارد یکی ارتباطات از نوع زمینی است و دیگری ارتباطات از نوع فضایی یا ماهواره. وقتی صحبت از IMT و ارتباطات بین المللی با قابلیت موبیلیتی می کنیم و زمانی که به ارتباطات جهانی می اندیشیم، یقیناً ارتباطات ماهواره ای جزء لاینفکی از بسترهای ارتباطی است که نمی توان فراموش کرد. از سوی دیگر ما در کشوری زندگی می کنیم که زلزله خیز است و همین چند هفته گذشته حوادثی تلخ را در این زمینه شاهد بودیم. همه این موارد به مــا ارتباطات ماهواره ای را گوشزد می کند، ارتباطاتی که ضمن آنکه سریع و با سهولت قابل برپایی است، ابعاد مسافتی از قلمرو یک کشور گرفته تا یک قاره و یا تمام جهان را می تواند در بر گیرد. لذا ما به عنوان متولیان حوزه ارتباطات وظیفه داریم که به این مهم نیز بپردازیم، کما اینکه چندین سال است این موضوع و حتی ساخت ماهواره در دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی ما دنبال می شود و از آنطرف بیش از یک دهه است که از حضور دارندگان پروانه ارائه سرویس و دسترسی ماهواره ای می گذرد، اما آیا در این حد کفایت می کند؟ ما به عنوان سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی به این حد قانع نبوده ایم و ارتباطات امن، قابل اطمینان و قابل برپایی بسیار سریع را از طریق ماهواره متعلق به کشور و در نقطه مداری کشور، دنبال کردیم و خواهانیم. هم اکنون شرکت های SAP را داریم ولی این شرکت ها ارائه کننده سرویس و دسترسی ماهواره را تامین می کنند و صاحب ماهواره نیستند و از ماهواره کشورهای دیگر استفاده می کنند. ماهواره «بدر/ ایرانست» وجود دارد که تا حدودی ماهواره خودمان محسوب می شود لیکن این کفایت نمی کند، همانگونه که گفتم ما نیاز به ماهواره ای با مدیریت متخصصین خود داریم، ماهواره ای که مبتنی بر رفع نیازهای داخلی کشوربرای حداقل یک دوره ده ساله آتی در بخش ارتباطات ماهواره ای به مقوله ارائه سرویس در منطقه نیز فکر کرده باشد.
در حال حاضر عمدتا مجبور هستیم از ماهواره های متعلق به دیگر کشورها استفاده کنیـم، ماهواره هایی که کنترل محموله، پلتفرم و ایستگاههای زمینی هاب و Gateway آنها دراختیار صاحبان ماهواره مربوطه قرار دارد و لذا نمی توانیم بسیاری از ارتباطاتمان بر این بستر قرار دهیم و غالباً به این بستر ارتباطی بعنوان یک بستر پشتیبان نگاه می شود، به دلیل اینکه اختیار آن ماهواره دست ما نیست. همه این موارد جدای از، ارز بسیار زیادی است که از کشور بخاطر خرید پهنای باند از صاحب ماهواره خارج می شود، لذا همانگونه که ملاحظه می شودهمه این نکات، نکاتی است که ما را به داشتن ماهواره متعلق به خودمان بیش از پیش ترغیب کرده است. بر این اساس و بدنبال سلسله اقدامات چند ماه گذشته در تدوین سیاست ها و کلیات صدور پروانه ارتباطات ماهواره ای و مصوب کردن آن در کمیسیون، در حال حاضر تدوین اصول حاکم بر صدور پروانه، ارزیابی متقاضیان درخواست پروانه ماهواره را در دستور کار داریم و در جلسات مشترک با سازمان فضایی در حال نهایی کردن متون تنظیم شده در این خصوص هستیم، امیدواریم تا انتهای سال جاری و با تصویب اصول حاکم و جداول ارزیابی در کمیسیون بتوانیم توان بخش خصوصی در این عرصه را نیز فرابخوانیم و از ظرفیت هایی که در این بخش است استفاده کنیم.
اقدامات لازم برای به ثمر رسیدن مصوبه 260 کمیسیون (مصوبه بیت استریم) و شروع فعالیت نظام یافته دو شرکت منتخب از مابین شرکت های FCP به موازات شرکت مخابرات ایران
مصوبه بیت استریم یکی از مصوبات بسیار کلیدی است چراکه از موضوع حاثز اهمیت اشتراک گذاری در شبکه مابین ارائه کنندگان خدمات، طرفین و بطور کلی کشور را منتفع می کند وامکان مجهز شدن ارتباطات ثابت کشور به فناوری های نوین را بواسطه کاهش هزینه های ناشی از اشتراک گذاری منابع فراهم می کند.بواسطه مصوبه مذکور الان شرکت مخابرات ایران آمادگی خود را برای ارائه بیت استریم به متقاضیان و دیگر شرکتهای ارائه کننده خدمت اعلام کرده است. از طریق این ظرفیت ایجاد شده، سرویس مربوط به ارائه کننده خدمت از بستر شبکه مخابرات ایران و یا هریک از دارندگان پروانه شبکه ای که این آمادگی را فراهم نمایند به کاربر آن ارائه کننده خدمت منتقل می شود.
از دیگر مواردی که در آن مصوبه به آن اشاره شده است مجهز شدن شبکه ارتباطات ثابت کشور به کابینت های نوری است ، با تجهیز به این تجهیزات اکتیو، امکان ارائه خدمت VDSL با سرعت 5 برابرسرعت ADSL در دانلود فراهم میشود. در حال حاضر کابینت هایی که شرکت مخابرات دارد اگر بخواهد VDSL بدهد باید کابینت های پسیو را به نوری و FTTC تبدیل کند. از طرف دیگر شرکت هایProvider Network را آورده ایم پس باید در این حوزه وارد شوند. ولی وجود 17 کابینت (مربوط به 17 شرکت FCP البته به غیر از کابینت شرکت مخابرات) در کنار هم در خیابان در کنار هم منطقی نیست، ایده آل ارائه خدمت از طریق یک کابینت مشترک بین تمامی این فعالین است چیزی که بهترین تجربه ای جهانی است. لیکن اگر قرار باشد توسعه کشور به تاخیر بیافتد تا تجمیع و مشارکت درحد ایده ال آن محقق شود، ترجیح می دهیم دو کابینت به موازات هم قرار گیرند. انتخاب این دو شرکت از طریق سازمان و با توجه به پیشنهادات دریافتی از سوی خود شرکتهای FCP در حال نهایی شدن است. ترجیح ما انتخاب از میان تشکلی با حداکثر تعداد شرکت های FCP در آن است. نهایی کردن این بحث از جمله وظایف الویت دارما در سازمان است و با شدت آن را دنبال می کنیم، همانگونه که تدوین خود مصوبه و فراخوان بعدی آن را با شدت دنبال کردیم. خوشبختانه 10 شرکت از شرکتهای FCP به صورت انفرادی و یا تجمیعی آمادگی خود را در اجرای کابینت اکتیو اعلام کردند و بعضاً برنامه های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت خود را اعلام نمودند. سازمان نظام صنفی رایانه ای بعنوان نماینده بخش خصوصی در تجمیع برنامه این شرکتها در یک قالب واحد کمک کرده است و نظرات نهایی به سازمان ارسال شده است. بررسی های ما بر طرحها صورت گرفته، ملاحظاتی در طرح ها وجود دارد که نیازمند برگزاری نشست با شرکتها هست، که به امید خدا در جلسه ای که به زودی با این شرکتها خواهیم داشت کار را برای اجرا نهایی می کنیم و به شرکت مخابرات ایران اعلام می کنیم. امیدوارم با یاری خدا پس از اعلام سازمان نصب کابینتهای اکتیو و اتصال آن به کابینتهای مخابرات ایران با جدیت از سوی هر دو مجموعه پیگیری شود و البته یقیناً چون همیشه سازمان پیگیر موضوعات و رصدکننده حوزه برای حفظ پایداری، بقا وثبات آن خواهد بود.
انتهای پیام
این وب سایت در دیتاسنتر آسیاتک میزبانی می شود