دکتر جمشید قضاتی، مشاور مدیرعامل شرکت مخابرات ایران در یادداشت ماه نوزدهمین شماره ماهنامه نسل چهارم، نوشت: قطعا صنــایع  ارتبــاطي و مخابراتي  محدودی می توانند با  همان نسبت و ميزان نوآوری مشاهده شده مطابق با  دهه‌های گذشته خود در گردونه رقابت با رقبا باقی بمانند. به عنوان مثال اگرچه در سال 1998 شرکت های توليد كننده گوشی تلفن از جمله نوکیا مدل های بالايی را مطابق با استانداردهای آن دوره  از جمله قابليت های اتصال مادون قرمز و رادیوی داخلی FM به رخ کشیدند، اما در گام بعدی و در سال 2007، بسیاری از تلفن‌های مجهز به دوربین های دیجیتال و اجراکننده‌های آهنگ (موزیک پلیرها)، ویدئو کنفرانس، شبکه بندی بی سیم (wifi) و قابلیت جستجوی اینترنت و پاسخ به پست های الکترونیکی را عرضه کردند. بر این اساس، شبکه های تلفن خود را ارتقا داده  تا افزایش حجم صدا، ترافیک داده‌ها و ویدئو را شاهد باشند.

در کمتر از پنج سال گذشته، یک شرکت راه اندازی اولین نسخه نرم افزار را که به کاربران اجازه می داد تا تماس های تلفنی رایگان بین هر دو سيستم را برقرار کنند روانه بازار كرد.  مثال آن اسکایپ به عنوان يك اپليكيشن محبوب بود که توسط ميليون ها نفر استفاده می شود تا تماس های ویدئویی و صوتی برقرار کنند که اين خود باعث مي شود تا فایل ها را به اشتراک گذاشته و كار انتقال پول را انجام دهد و به دنبال آن پديده تلفن های هوشمند در چند سال اخير باعث جهشي قابل توجه در مسير نوآوری شد .

دهه گذشته يك دهه پرتلاطم برای  توسعه ارتباطات در فضاي مجازي بود. این حالت به طور خاص برای هزاران شرکت پيشرو در فناوري بسيار مهم تلقـي می شد. این مهم، برای این پیشرفت های غیر منتظره و یا برای آنهایی که هدف ورود به بازار ارتباطات تلفنی را دارند يك اصل در نظر گرفته شد و همانطور که میزان نوآوری افزایش یافت، فشارها و تقاضاها بر روی افراد متخصص و مسوول در بخش‌هاي  تحقيق و توسعه شركت ها  افزایش یافت و در نهایت و به ناچار، این فشارها و تقاضاها آنها را وادار کرد تا  دائمــا روش کار خود را تغییر دهند.

شرکت های مخابراتی به طور گسترده در مسير الگوي نوآوری باز

مدل سنتی تحقيق و توسعه (R&D)  در صنايع  مخابراتي، مطابق  با دیگر صنایع، برای حفظ  خود در جستجوی شدید تحت پوشش قراردادن مراكزي به عنوان شرکت های توسعه دهنده محصولات یا خدمات جدید بودند، اما این رویکرد، روشی بر گرفته از نوآوری آزاد (open innovation) است که توسط استاد مديريت كسب كار «هنری چشبروگ» ارائه شد كه شركت ها بر اساس مدل او به دنبال به كار گيري  تامين کنندگان، شرکای شرکت های بزرگ، مشتریان و دانشگاهیان در كار تحقيق و توسعه هستند. این مورد حتي به مالکیت معنوی (IP) تعمیم می یابد و حتي امروزه شرکت ها از استفاده دیگران از ایده های خودشان سود می برند.

اکثر شرکت های مخابراتی  که طبق يك نظرسنجي  قبول دارند  که روش و راه حلي که آنها امروزه اختراع می کنند به میزان قابل توجهی با روشی که آنها در دهه گذشته به نوآوری نزدیک شده بودند، متفاوت است. 
نوآوری باز، شامل ارتباطات نزدیکتر، همراه با افزایش تعداد شرکای خارجی است؛ در حالی که شرکت ها ارتباطات بيشتري را با راه اندازی شرکت‌های دانش بنيان، محققان دانشگاهی و شرکا در جهت نوآوري باز برقرار می‌کنند. بیشتر از دو دهه گذشته، در موضوع ادغام هاي استراتژيك شرکت ها معمولاً با دو تا پنج سازمان دیگر شریک شدند، هرچند در حدود يك چهارم این شركت ها با تنها یک یا اصلا هیچ یک از مشاركت‌ها خود را محدود نكرده اند. با نگاه به الزامات  آینده، تعداد آنهایی که مايل به مشاركت نيستند قطعا  کاهش خواهد یافت (از 10 درصد تا کمتر از 6 درصد)، در حالی که نسبت آنهایی که با بیشتر از پنج شركت ديگر ادغام خواهند شد افزایش خواهد یافت.

تاثير نگاه  مشتریان بر روی روند نوآوری

اهميت نقش نگاه به خواسته مشتريان در قياس با ساير عوامل در مرحله توسعه فناوري از طريق مبنا قراردادن  رویکردهاي پیشنهادی دیگر، از جمله مشارکت با سایر شرکت ها، کسب فناوری های جدید، یا سرمایه گذاری مهم مي باشد. در راستاي باز شدن بازارهای مخابراتی بر روي تجهیزات تولیدی و به دنبال آن گسترش خدمات شبکه اثبات شده است که تاثير نگاه  مشتریان بر روی روند نوآوری برابر با  سير تحول در فناوري است.

گسترش فرایندهای  تحقيق و توسعه در شركت ها  اغلب نیاز به تحول سازمانی دارد. شرکت های بزرگ با پیشینه طولانی در صنعت به اصلاح ساختارها و فرایندهای سازمانی به میزان تغيير قابل توجهی نیاز خواهند داشت. در صورتی که آنها به طور جدي و هدفمند به دنبال نوآوري باز باشند، در مسير تحول، بسیاری از آنها برای این تغییر بزرگ بعدی آماده شده اند.

اکثر شرکت های مخابراتی در حال حاضر رقبای جدید دارند که از طریق نوآوری های جدید وارد بازار آنها شده اند و یا انتظار می رود که این اتفاق به زودی بیفتد. در بخش ارتباطات در کل، مرزهای بین ارتباطات و نرم افزاری کامپیوتر با سعی و کوشش در حال دگرگوني است. در حدود دو سوم شرکت هایی که در يك نظرسنجی شرکت کردند بیان داشتند که رقیب جدیدی از طریق فناوری جدید در طول پنج سال گذشته وارد بازار آنها شده يا انتظار دارند که در طی پنج سال بعدی اتفاق بیفتد. بر اساس همان نظرسنجي تنها 8 درصد معتقد نیستند که این اتفاق رخ می دهد. در این محیط، شرکت ها به نوع اوري باز به عنوان یک عامــل مهـم نــگاه می کنند که به آنها برای شناسایی جریان های سود در آینده، افزایش سرعت واکنش به آنها با تغییر تکنولوژیکی و مطرح کردن ایده ها برای محصولات و خدمات جدید کمک می کند.

بازارهای نوظهور امروزی منبعی مهم از ایده های آینده

در طول دهه آينده،  تحولات تکنولوژیکی در بازار ارتباطات با تکامل سریع آنها ادامه خواهد یافت؛ شرکت هایی که به دنبال منبع وعامل نوآوری بوده و به دنبال آن هستند تا ایده ها را از سراسر جهان شناسايي و مورد بهره برداری  قرار دهند. در حقیقت، به نظر می رسد که بازارهای نوظهور امروزی احتمالاً یک منبع مهمی از ایده های آینده می باشند. برای مثال يكي از شرکت های مخابراتی اخیراً یک تلفن همراه روانه بازار كرده است  که در پاسخ به تقاضای محلی مشتریان تنها 20 دلار قيمت دارد.

نــوآوری های بیشتر از جاهاي غیرمنتظره پیش بینی می شود كه هر كدام نويد بخش يك گام جهشي در تحول بازار ارتباطات مي شود. 

ده سال پیش، با فروش های پیش بینی شده برای تلفن های همراه و تمام تجهيزات متصل شده به اینترنت که در حال حاضر به طور عجيب و فزاينده شاهد گسترش بازار مصرف آنها هستيم ، هنوز این امکان برای شرکت های پیشرو در صنعت ارتباطات وجود دارد تا به آزمایشگاه های بسیار محرمانه مشابه با شناخت آنها به آینده بازار نگاه کنند. به طور کلی محصولات جدید مانند همیشه در پشت درهای بسته و امن نگهداری می شوند، تا وقتی که تيم  بازاریابی آماده عرضه موفق آنها  به بازار باشند.

دست اندركاران  تحقیقات ممکن است با کنفــرانس های اموزشي و فني برای معرفي محصولات خود اقدام كنند، اما آنها نیاز خواهند داشت تا در قبال افشای هرگونه اطلاعات اختصاصی شركت خود، هوشیار و محتاط باشند.

امروزه، نگاه مديران شركت هايی مثل نوكيا، موتورولا و همتایان صنعتي آنها اين است كه در سراسر جهان باید درون یک پارادایم کاملاً متفاوت کار کنند. عموماً، این به عنوان نوآوری باز (OI) شناخته شده و مطابق با اين  تحولات در سال های اخیر سریعاً در حال غلبه بر يكديگر هستند. موافق بودن با اين مقوله  اکنون فرصت هایی را در صنعت ارتباطات برانگیخته که نگاه به فرایندهاي  R&D را خارج از تمامی شناخت ها منتقـل کرده و به پــديده هايي غيرقابل پيش بيني و فراتر از آن در راستاي  تحول به هر جنبه ای از كسب وكار رونق مي بخشد.

ماهیت نوع آوري آزاد پذیرش نیاز برای همکاری با سایر گروه ها – عرضه کنندگان، محققان دانشگاهی، شرکای صنعتی و شاید بالاتر از همه مشتریان - برای توسعه محصولات و خدمات جدید بايد باشد. اینکه این همکاری چگونه کار خواهد کرد از یک پروژه تا پروژه دیگر متفاوت بوده و به ارزیابی مداوم نیاز دارد، اما در هر مورد، هدف این است که ایده ها تحت کنترل در آمده و هدفمند مورد بهره برداري قرار گيرد.

نوآوری با سرعت زندگی ونه سرعت فناوری

مت براس، مدیر ارشد فناوری يكي از شركت هاي فناوري اعتقاد داشت که در مورد جستجوی فناوری در ماورای مرزهای موجود در جایی که این بتواند با نوآوری داخلی ترکیب شود، نتیجه حاصله شامل موج هایی از نوآوری های متوالی است که نیازهای در حال تغییر مداوم مشتریان را پوشش مي دهد و عقب ماندگی هاي تكنولوژيك در هر مقطع زماني  را جبران می کنند. آقای براس دوست داشت تا آن را «نوآوری با سرعت زندگی و بر اساس خواست مشتريان ونه سرعت فناوری» بنامد.

در حدی که این معنی می دهد، نوآوری به جای اختراعات بسیار موثر و سخت توسط تنظیمات عملی و افزایشی هدایت می شود، این پدیده چیز جدیدی نیست، اما نوآوري آزاد  با استفاده از آوردن برخی ایده های بسیار پیشرفته در آزمایشگاه های تحقیقاتی کاربردی در جهان به درون تماس مستقیم و دو طرفه با مصرف گرایی بازار توده مردم، این مفهوم را تا سطح جدیدی بالا برده است.

در دنیای دسترسی سراسری به کامپیوترها و اینترنت، میلیون ها کاربر دستگاه فرستنده و گیرنده تلفن همراه، ایده هایی در مورد نــوآوری و روش های به اشتراک گذاری آنها دارند. پدیده  OI (نوآوري آزاد) منحصر به كسب وكار ارتباطات و مخابرات  نیست، بلکه چند مورد تحقيقي  دیگر در ساير صنايع  اثر آن را به صورت چشمگیر نشان داده شده است.

انتهای پیام